موزه باستان‌شناسی و هنر ایران Museum of Archeology and Art

abbas Pouralamdari    عباس پورعلمداری
abbas Pouralamdari عباس پورعلمداری
49 بار بازدید - 8 ماه پیش - Museum of Archeology and Artموزهٔ
Museum of Archeology and Art
موزهٔ باستان‌شناسی و هنر تهران: یکی از موزه‌های موزهٔ ملی ایران است که در میدان نقش تهران قرار دارد. این موزه دارای ۳ طبقه است که طبقهٔ همکفِ آن شامل سالن اجتماعات و سالن نمایشگاه‌های موقت است. طبقهٔ یکم و دوم این موزه نیز جمعاً دارای ۷ تالار است که تالارهای طبقهٔ یکم را تالار قرآن، تالار تیموری، تالار صفوی و تالار قاجار تشکیل می‌دهند و تالارهای صدر اسلام، سلجوقی و ایلخانی نیز در طبقهٔ دوم قرار دارند. این موزه دارای ۱۷۰ ویترین با ۱٫۵۰۰ شی تاریخی است که براساس زمان‌بندی تاریخی مرتب شده‌اند.
ساخت موزهٔ دوران اسلامی در سال ۱۳۲۳ خورشیدی و با الهام از کاخ ساسانی بیشاپور، در محوطهٔ موزهٔ ملی ایران آغاز شد و در سال ۱۳۲۹ با مساحتی حدود ۴٫۰۰۰ متر مربع و در ۳ طبقه، ساختمان آن احداث گردید. این بنا به‌منظور تأسیس موزهٔ دوران اسلامی تجهیز و در سال ۱۳۷۵ افتتاح شد ولی در اول تیر ۱۳۸۵، با هدف اصلاح و تکمیل تأسیسات، گسترش برخی فضاها و بازنگری در چگونگی نمایش آثار، این موزه به‌مدت ۹ سال تعطیل شد و در ۷ شهریور ۱۳۹۴ بازگشایی شد.
موزه دوران اسلامی از ورود اسلام به ایران تا عصر قاجار را دربرمی‌گیرد.
تالار صدر اسلام
همانطور که گفتیم ابتدای این دوره، هنرها تقریبا همان هنرهای عصر ساسانی است. در سده‌های اولیه، معماری و هنر بر پایه سادگی بود بنابراین تزئینات آنچنان وجود نداشت. تزئینات به صورت گچبری و نقاشی روی گچ انجام میشد. از شیوه‌های سفالگری رایج این عصر می‌شود به این موارد اشاره کرد: سفال با نقش قالب زده بدون لعاب و لعابدار، نقاشی روی پوشش گلی زیر لعاب شفاف و لعاب پاشیده و زرّین فام.
هنر فلزکاری هم تقریبا به همان سبک ساسانیان ادامه پیدا کرد. حتّی سکه‌های این دوران هم بسیار شبیه به سکه‌های عصر ساسانی بود که کلمات عربی به آن اضافه شده بود، بنابراین نام سکه‌های این دوران را «عرب-ساسانی» گذاشته‌اند.
پارچه هم در بعضی نقاط ایران با کیفیت ابریشم تولید میشد. در این تالار از ویژه‌ترین آثاری که می‌توانید ببینید، کهن‌ترین پارچه است که از دوران اسلامی تا کنون پیدا شده. پارچه ابریشم دورو که از کاوش‌های ری به دست آمده و رویش نقوش ساسانی و کلمات عربی دیده می‌شود.
تالار سلجوقی
گفتیم با گذشت چند سده از آغاز ورود اسلام به ایران، هنر دوران اسلامی به مرور در کنار هنر ایرانی هویت پیدا می‌کند. در عصر سلجوقیان که حدود 5 سده از ورود اسلام گذشته، به تبع هنر غنی‌تری می‌بینیم. ظروف سفالی آن به شکل افزودن خمیر شیشه به ماده اولیه سفالگری است  و با همین تکنیک ظروف بسیار ظریفی می‌ساختند. ظروف فلزی به شیوه طلاکوب و مشبک کاری با ظرافت ساخته میشد.
همچنین قرآن‌هایی با خط کوفی ایرانی و تذهیب و ترصیع بسیار زیبا در این دوره ظهور پیدا می‌کنند، آجر کاری و گچ بری در بسیاری از بناهای این دوره به کار رفته و از متداول‌ترین هنرهای این عصر محسوب می‌شود و پارچه بافی هم به سبک «رنگ و نیم‌رنگ» انجام می‌شود.
تالار ایلخانی
از حدود اوایل قرن هفتم که مغول‌ها به ایران هجوم آوردند، ضربه‌ای که به ایران وارد شد باعث رکود هنر شد که این رکود تا حکومت غازان خان طول کشید. بعضی هنرها، ارزش و جایگاهشان را از دست دادند. از هنرهای مهم این دوره فلزکاری بوده که با تکنیک طلاکوب و نقره‌کوب انجام میشده. علاوه بر این، خوشنویسی، سفال مینایی، زراندود و زرین فام و مشبک دوپوشه از دستاوردهای دیگر این دوره بود. اوج هنر کاشیکاری این دوره هم در محراب زرین فام معروف به در بهشت می‌توانید ببینید.
تالار تیموری
از اواخر سده هشتم و اوایل نهم که سلسله تیموری شکل می‌گیرد، سمرقند (پایتخت تیموریان) از بزرگترین مراکز تجمع هنرمندان می‌شود. بسیاری از استادان را تیمور در سمرقند گردآورده بود. در این دوره جانشینان تیمور، مخصوصا شاهرخ، هنر کتاب‌سازی رواج پیدا کرد که اوج آن شامل خوشنویسی، جلدسازی و کاغذسازی بود و مکتب هرات در نقاشی شکل گرفت.
تالار صفوی
در دوره صفوی قرآن‌های بسیار نفیس و زیبایی با خطوط نسخ، ثلث و تذهیب‌های چشم‌نواز ایجاد شدند. نقاشی رنگ روغن از این عصر شروع شد. در این دوره آثار بسیار زیبا و نفیسی از قلمدان‌ها و قاب آینه‌های منقوش با نقاشی رنگ روغن ساخته شده. مکتب نقاشی اصفهان هم در دوره صفویان شکل گرفت که حضور عناصر ایرانی در آن آشکار بود.
کتابت در دوره صفویان بسیار رونق داشت و زیر نظر استادان در کارگاه‌های کتاب‌آرایی تزیین می‌شد و در کتابخانه‌های سلطنتی قرار می‌گرفت. از هنرهای دیگر این دوره «قلمکار قلمی» بود که منظور خوشنویسی روی پارچه یا بافته به روش قلمکار سازی بود.

قطعه پارچه‌ای که در این تالار وجود دارد که آیات قرآن به خط کوفی، نسخ، ثلث و غبار با قلم لاجورد، شنگرف، طلا و زعفران رویش کتابت شده بسیار نفیس و ارزشمند است. هنر قالیبافی، شیشه‌گری، معماری و فلزکاری از هنرهای دیگر این عصر بود که در نوع خودش بی‌نظیر بود.
تالار قاجار
دوره‌های بعد از صفویه به دلیل ارتباطی که با کشورهای اروپایی پیدا می‌کنند (مخصوصا عصر قاجار)، هنر به سمت مدرنیته و تلفیق شدن می‌رود. در عصر قاجار به مرور از کیفیت هنر کاسته و به کمیّتش اضافه می‌شود. به مرور تصویر پادشاهان را در مرکز آثار می‌بینیم و هنر جنبه انسانی پیدا می‌کند.
آدرس موزه باستان و هنر ایران:
این موزه در همان محل موزه ملی ایران و کنار موزه ایران باستان قرار گرفته؛ خ‌ امام خمینی، نبش خیابان سی‌تیر. برای رفتن به این موزه هم می‌توانید از مترو (ایستگاه امام خمینی یا حسن آباد) استفاده کنید یا با استفاده از تاکسی خطی به بهارستان خودتان را به آنجا برسانید.
در شرایط عادی، بهار و تابستان همه روزه از ساعت ۹ تا ۱۹ و پاییز و زمستان همه روزه از ساعت ۸:۳۰ تا 17 است.
#موزه
#موزه_باستان_هنر
#ایران
#گردشگری
#تاریخ
#خاک_خاموش
#میدان_نقش
#سفر_گردشگری
#history
monument
#iran
#Museum_of_Archeology_and_Art
8 ماه پیش در تاریخ 1402/08/05 منتشر شده است.
49 بـار بازدید شده
... بیشتر