Vitamin B12 fazlalığı ne zaman görülür? Nelere dikkat edilmelidir?

Pediatrik Hematoloji Derneği
Pediatrik Hematoloji Derneği
36.4 هزار بار بازدید - پارسال - B12 vitamini vücudumuzda tüm hücreler
B12 vitamini vücudumuzda tüm hücreler için gerekli olan ve DNA üretiminde kullanılan bir vitamindir. Kobalt isimli bir metal içermesiyle farklı bir vitamin yapısına sahiptir. B12 vitaminini diğer B vitaminlerinden farklı olarak vücutta depo edilebilir ve depolama karaciğerde gerçekleşir. Bununla birlikte diğer B vitaminleri gibi suda çözülebilir ve ihtiyaç fazlası olan B12 vitamini idrardan atılır. B12 sadece et, süt yumurta gibi hayvansal gıdalarda bulunur. B12 eksikliği sık görülen bir sağlık sorunu olsa da nadiren B12 düzeyi yüksekliği de çocuklarda görülebilmektedir. B12 vitamini yüksekliği çoğunlukla rutin kontroller sırasında saptanmakta ve nedeni aydınlatılamamaktadır. B12 yüksekliği genellikle B12 düzeyinin 1000 pg/ml’nin üzerinde olması olarak kabul edilebilir. B12 vücuda zehirli bir madde olarak kabul edilmez.
Kan B12 düzeyi yüksekliği B12 vitaminin metabolizması ile ilgili sorunlardan dolayı gelişebileceği gibi farklı hastalıkların ikincil bulgusu da olabilir. B12 yüksekliğine neden olan hastalıklar genellikle ciddi ve ağır hastalıklardır. Bu hatalarda B12 düzeyi yükselmeden genellikle hastalık belirtileri gözlemlenir. B12 metabolizması ile ilgili sorunlarda ilk akla gelen B12’nin vücuda fazla alınması durumudur. Bu durum B12 tedavisi alan hastalarda görülebileceği gibi B12 içeriği yüksek bir beslenme takviyesi ile beslenen hastalarda da olabilir. Günlük B12 vitamini ihtiyacı bir yaş altı çocuklarda 0.5 mikrogram, 1 – 14 yaş arasında 1 ila 2 mikrogram ve 14 yaşın üzerinde ise 2.4 mikrogramdır. Günlük ihtiyacın 1000 katına kadar alımlar vücut için güvenli düzeydedir. B12’nin vücuttan temizlenememesi durumunda da kandaki düzeyi artabilir. B12 böbreklerden atıldığı için böbrek yetmezliği durumunda B12’nin idrardan atılımı azalacağından kan düzeyi de artmaktadır.
B12 yüksekliği karaciğer hastalıklarında da görülebilir. Akut karaciğer hastalığında karaciğer hücrelerinde depolanmış B12 hücrelerin yıkımı sonucu hücre dışına çıkmakta ve kan B12 düzeyi artmaktadır. Kronik karaciğer hastalığında ise karaciğer dokusunda depolanamayan B12’nin kan düzeyinde artış olmaktadır. Hepatoselüler karsinom dediğimiz bir karaciğer kanserinde de kan B12 düzeyi yükselmektedir.
Akciğer, meme, barsak ve böbrek tümörlerinde hastalık nedeniyle B12 düzeyinin arttığı bilinmektedir. B12 yüksekliğinin direkt olarak vücuda bir zararı olmadığı düşünülse de yakın zamanda yayınlanan erişkin çalışmasında yüksek B12 düzeylerinin tekrarlayan defalar tespit edilmesi halinde kanser gelişimi riskinin yaklaşık 5 kat arttığı iddia edilmiştir. Yine de erişkin ve çocukluk çağı kanserlerinin gelişim mekanizmaları birbirinden farklı olduğundan ve çocuklarda bu savı destekleyici yeterli çalışma olmadığından çocukluk döneminde B12 yüksekliğinin kanseri tetiklediği şu an söylenemez. Kanser tanısı alan hastalarda kan B12 düzeyi yüksek ise bu hastaların tedavi başarısı daha düşük olmaktadır.
Bazı romatolojik hastalıklar da B12 yüksekliğine neden olabilirler. Bu hastalıklardan ilk akla gelenler romatoid artrit ve lupus hastalıklarıdır. Vücutta iltihabi bir durum olduğunda B12 düzeyi vücudun cevabı olarak artabilmektedir. Benzer şekilde malarya ve tifo gibi enfeksiyonlarda B12 düzeyinin arttığı bildirilmiştir.
Hematolojik hastalıklar yani kan hastalıkları B12 yüksekliğinin önemli nedenlerindendir. Bu grupta en sık neden myeloproliferatif hastalıklar dediğimiz bir hastalık grubudur. Bu grup hastalıklara örnek olarak myelodisplastik sendrom, kronik myeloid lösemi ve polisitemi vera hastalıklarını verebiliriz. Bu hastalıklar daha çok erişkin yaş grubunda görülmektedir. Hipereozinofilik sendrom isimli kanda alerji hücrelerinin kontrolsüz çoğaldığı bir hastalık da B12 düzeyi yüksekliğine neden olabilmektedir. B12 yüksekliğine neden olan kan hastalıklarından sıklıkla tam kan sayımı analizi ile şüphelenilir, bu durumda daha ileri tetkiklere geçilerek tanı konulabilir.
B12 düzeyi yüksek gelen çocukların bir çocuk doktoru tarafından değerlendirilip böbrek, kan ve karaciğer hastalıklarının taranması için kan tetkiklerinin yapılması ve ultrasonografi ile karın içi organlarının görüntülemesi  önerilir. Hastanın B12 yüksekliğine neden olabilecek destekleyici gıda veya ilaç alımı öyküsü varsa bu destekleyici ürün bırakılmalıdır. B12 yüksekliği nedeni tespit edilemeyen hastalar takibe alınıp, 2-3 ay sonra tetkikleri kontrol edilebilir. Genellikle bu durumdaki hastaların izleminde değerlerinde toparlama olmaktadır. B12 düzeyinde düşme olmayan hastaların bahsettiğimiz hastalıkların zamanla çocukta bulgularının gelişmesi açısından hastanın takibine devam edilebilir. Günümüzde B12 düzeyini düşürmek için kullanılan bir tedavi yoktur. Şu anki tıp bilgimizle B12 yüksekliğinin çocuklara ciddi bir etkisinin olmadığını söyleyebiliriz ancak bu konuda yeni elde edilecek bilimsel verilerle yaklaşım ve öneriler zamanla değişebilir.
پارسال در تاریخ 1402/03/18 منتشر شده است.
36,412 بـار بازدید شده
... بیشتر