بودجه و پایه پولی چیست؟ کسری بودجه چیست؟ - What is the budget and monetary base and budget deficit
404 بار بازدید -
پارسال
-
بودجه و پایه پولی چیست؟
بودجه و پایه پولی چیست؟ کسری بودجه چیست؟ - What is the budget and monetary base and budget deficit
بودجه و پایه پولی چیست؟ در این مقاله قصد داریم ضمن تعریف اینکه بودجه چیست؟ به موضوع کسری بودجه چیست؟ هم بپردازیم. به طور کلی، به تخمین هزینه و درآمد در طول یک بازه زمانی مشخص که می تونه یک هفته، یک ماه و یا یک سال باشه، بودجه گفته میشه. بـودجه می تونه برای شخص، خانواده، تعدادی از افراد، شرکت، دولت و کلا هر چیزی که درآمد و هزینه داره، موضوعیت داشته باشه. این ویدیو رو تا انتها ببینید و مطالب مرتبط با اون رو تا انتها بخونین و با این موضوع کامل آشنایی پیدا کنین.
بودجه چیست ؟
بودجه چیست؟ در ابتدا با شرح مفهوم بودجه شروع می کنیم. به طور کلی، به تخمین هزینه و درآمد در طول یک بازه زمانی مشخص که می تونه یک هفته، یک ماه و یا یک سال باشه، بودجه گفته میشه. بـودجه می تونه برای شخص، خانواده، تعدادی از افراد، شرکت، دولت و کلا هر چیزی که درآمد و هزینه داره، موضوعیت داشته باشه.
من بعد منظور ما از بودجه، بودجه دولتی خواهد بود که برای اداره و توسعه کشور بسته میشه و بازه زمانی یک ساله داره. دولت ها طی هر سال، برای سال آینده برنامه ریزی های مالی انجام میدن و در اصطلاح بودجه بندی می کنن. در این بودجه بندی، درآمد ها و هزینه های دولت برآورد میشه و سعی میشه تا با دقت زیادی تخمین زده بشه، تا بین هزینه های اداره کشور و درآمد های دولت، توازن برقرار باشه.
در اصل بودجه یک طرز فکر و ایده برنامه ریزی می باشد، دولت ها وظیفه دارن که هر ساله برنامه خودشون رو برای سال بعد در قالب بودجه تدوین کنن و اون رو به مردم و مجلس یا پارلمان کشور، برای بررسی بیشتر و چکش خواری ارائه کنن. این برنامه ریزی و بودجه بندی، تاثیر مستقیم بر رفاه اجتماعی و شرایط عمومی جامعه داره، از جمله آموزش، مسکن، خدمات عمومی و .....
برای یک بودجه بندی درست و دقیق، دولت ها باید همه هزینه های یک ساله کشور رو محاسبه کنن، بعدش تخمینی از هزینه های کشور داشته باشن و به نوعی درآمد های پیش بینی شده رو به هزینه ها تخصیص بدن. یک بودجه متوازن، بودجه بندی هستش که در اون درآمد های پیش بینی شده با هزینه های کشور همخوانی داشته باشه و به قولی کشور در آینده دچار کسری بودجه نشه. این که کسری بودجه چیست، در ادامه بررسی خواهیم کرد.
بودجه خود به دو بخش اصلی تقسیم میشه. یک بودجه بقا و دوم بودجه توسعه. اون قسمت از بودجه که به امور حیاتی و ضروری کشور تخصیص داده میشه مثل حقوق کارمندان، هزینه های آموزشی، واردات کالا های اساسی و .... بودجه بقا نامیده میشه و چنان چه منابع بیشتری در دسترس باشه و نگرانی برای مسائل حیاتی کشور برطرف بشه، منابع مازاد می تونن برای توسعه و پیشرفت کشور مورد استفاده قرار بگیرن. توسعه زیر ساخت ها، پروژه های عمرانی، افزایش سطح رفاه اجتماعی و .... همگی در بودجه توسعه مدنظر قرار می گیرند.
منابع درآمدی در بودجه
همونطور که قبل تر اشاره کردیم، بودجه دو سر داره که یک طرفش درآمد و طرف دیگه اون هزینه ها هستش، در این قسمت منابع درآمدی بودجه رو بررسی می کنیم، دولت های از راه های مختلفی می تونن به درآمد برسن و درآمد حاصله رو صرف هزینه های کشور کنن.
• صادرات :
صادرات نفت، گاز، منابع معدنی و .... یکی از راه های کسب درآمد برای دولت هاست، همچنین دولت ها برای صادراتی که توسط شرکت های غیر دولتی و خصوصی هم انجام میشه، مالیات و عوارض گمرکی وضع می کنن.
• عوارض گمرگی واردات :
از طرفی معمولا دولت ها از واردات کنندگان کالا هم، حین ورود کالا به کشور، عوارض گمرکی اخذ می کنن و درآمد های حاصله از گمرک هم جز درآمد های ملی محسوب و به خزانه دولت واریز میشه. تعرفه های گمرگی نسبت به دسته بندی کالا ها متفاوت هستش و به طور اصولی، از کالا های لوکس باید عوارض گمرکی بیشتری اخذ بشه.
• مالیات :
منبع دیگر درآمدی دولت، اخذ مالیات از کسب و کار ها و افراد شاغل هستش. البته این مورد چالش های فراوان داره و به دلیل خلا های قانونی، فرار مالیاتی در کشور ما زیاده و معمولا افراد سعی می کنن که پرداخت مالیات رو دور بزنن. در کشور های پیشرفته مثل آلمان و سوئد، در افراد پردرآمد مالیات بیشتری هم اخذ میشه و در کشور ما متاسفانه به علت ضعف قانونی، اصناف پر درآمد مثل پزشکان، وکلا و .... بیشترین فرار مالیاتی رو دارن و معمولا حق شون رو در اداره کشور ادا نمی کنن.
• دارایی های دولت :
منبع دیگه برای درآمد زایی دولت ها، فروش دارایی های دولتی هستش، برای مثال دولت های می تونن سهام شرکت های دولتی مثل کارخانجات فولاد، پتروشیمی، هلدینگ ها و ... رو در بازار بورس عرضه کنن. همچنین برخی دیگه از دارایی های خودشون مثل املاک و مستغلات رو به مزایده بذارن.
• نرخ ارز :
همونطور که می دونید در هر کشوری بزرگ ترین عرضه کننده و مصرف کننده ارز، دولت اون کشور هستش. دولت ها با صادرات خارجی ارز به دست میارن و بخشی از اون رو به واردات کالا های مورد نیاز و بخشی دیگه رو به بازار داخلی تزریق می کنن. دولت ها می تونن با اعمال تغییراتی بر نرخ ارز، یعنی عرضه اون به بازار، با قیمت بیشتری، درآمد های خودشون رو افزایش بدن.
• خصوصی سازی :
دولت های می تونن برخی از شرکت های دولتی رو در مزایده، به بخش خصوصی واگذار کنن، خصوصی سازی علاوه بر درآمدی که عاید دولت می کنه، باعث کوچک تر شدن اندازه دولت هم میشه و از صرف پرداخت حقوق ها و دستمزد ها، باعث کاهش هزینه های دولت میشه.
بودجه و پایه پولی چیست؟ در این مقاله قصد داریم ضمن تعریف اینکه بودجه چیست؟ به موضوع کسری بودجه چیست؟ هم بپردازیم. به طور کلی، به تخمین هزینه و درآمد در طول یک بازه زمانی مشخص که می تونه یک هفته، یک ماه و یا یک سال باشه، بودجه گفته میشه. بـودجه می تونه برای شخص، خانواده، تعدادی از افراد، شرکت، دولت و کلا هر چیزی که درآمد و هزینه داره، موضوعیت داشته باشه. این ویدیو رو تا انتها ببینید و مطالب مرتبط با اون رو تا انتها بخونین و با این موضوع کامل آشنایی پیدا کنین.
بودجه چیست ؟
بودجه چیست؟ در ابتدا با شرح مفهوم بودجه شروع می کنیم. به طور کلی، به تخمین هزینه و درآمد در طول یک بازه زمانی مشخص که می تونه یک هفته، یک ماه و یا یک سال باشه، بودجه گفته میشه. بـودجه می تونه برای شخص، خانواده، تعدادی از افراد، شرکت، دولت و کلا هر چیزی که درآمد و هزینه داره، موضوعیت داشته باشه.
من بعد منظور ما از بودجه، بودجه دولتی خواهد بود که برای اداره و توسعه کشور بسته میشه و بازه زمانی یک ساله داره. دولت ها طی هر سال، برای سال آینده برنامه ریزی های مالی انجام میدن و در اصطلاح بودجه بندی می کنن. در این بودجه بندی، درآمد ها و هزینه های دولت برآورد میشه و سعی میشه تا با دقت زیادی تخمین زده بشه، تا بین هزینه های اداره کشور و درآمد های دولت، توازن برقرار باشه.
در اصل بودجه یک طرز فکر و ایده برنامه ریزی می باشد، دولت ها وظیفه دارن که هر ساله برنامه خودشون رو برای سال بعد در قالب بودجه تدوین کنن و اون رو به مردم و مجلس یا پارلمان کشور، برای بررسی بیشتر و چکش خواری ارائه کنن. این برنامه ریزی و بودجه بندی، تاثیر مستقیم بر رفاه اجتماعی و شرایط عمومی جامعه داره، از جمله آموزش، مسکن، خدمات عمومی و .....
برای یک بودجه بندی درست و دقیق، دولت ها باید همه هزینه های یک ساله کشور رو محاسبه کنن، بعدش تخمینی از هزینه های کشور داشته باشن و به نوعی درآمد های پیش بینی شده رو به هزینه ها تخصیص بدن. یک بودجه متوازن، بودجه بندی هستش که در اون درآمد های پیش بینی شده با هزینه های کشور همخوانی داشته باشه و به قولی کشور در آینده دچار کسری بودجه نشه. این که کسری بودجه چیست، در ادامه بررسی خواهیم کرد.
بودجه خود به دو بخش اصلی تقسیم میشه. یک بودجه بقا و دوم بودجه توسعه. اون قسمت از بودجه که به امور حیاتی و ضروری کشور تخصیص داده میشه مثل حقوق کارمندان، هزینه های آموزشی، واردات کالا های اساسی و .... بودجه بقا نامیده میشه و چنان چه منابع بیشتری در دسترس باشه و نگرانی برای مسائل حیاتی کشور برطرف بشه، منابع مازاد می تونن برای توسعه و پیشرفت کشور مورد استفاده قرار بگیرن. توسعه زیر ساخت ها، پروژه های عمرانی، افزایش سطح رفاه اجتماعی و .... همگی در بودجه توسعه مدنظر قرار می گیرند.
منابع درآمدی در بودجه
همونطور که قبل تر اشاره کردیم، بودجه دو سر داره که یک طرفش درآمد و طرف دیگه اون هزینه ها هستش، در این قسمت منابع درآمدی بودجه رو بررسی می کنیم، دولت های از راه های مختلفی می تونن به درآمد برسن و درآمد حاصله رو صرف هزینه های کشور کنن.
• صادرات :
صادرات نفت، گاز، منابع معدنی و .... یکی از راه های کسب درآمد برای دولت هاست، همچنین دولت ها برای صادراتی که توسط شرکت های غیر دولتی و خصوصی هم انجام میشه، مالیات و عوارض گمرکی وضع می کنن.
• عوارض گمرگی واردات :
از طرفی معمولا دولت ها از واردات کنندگان کالا هم، حین ورود کالا به کشور، عوارض گمرکی اخذ می کنن و درآمد های حاصله از گمرک هم جز درآمد های ملی محسوب و به خزانه دولت واریز میشه. تعرفه های گمرگی نسبت به دسته بندی کالا ها متفاوت هستش و به طور اصولی، از کالا های لوکس باید عوارض گمرکی بیشتری اخذ بشه.
• مالیات :
منبع دیگر درآمدی دولت، اخذ مالیات از کسب و کار ها و افراد شاغل هستش. البته این مورد چالش های فراوان داره و به دلیل خلا های قانونی، فرار مالیاتی در کشور ما زیاده و معمولا افراد سعی می کنن که پرداخت مالیات رو دور بزنن. در کشور های پیشرفته مثل آلمان و سوئد، در افراد پردرآمد مالیات بیشتری هم اخذ میشه و در کشور ما متاسفانه به علت ضعف قانونی، اصناف پر درآمد مثل پزشکان، وکلا و .... بیشترین فرار مالیاتی رو دارن و معمولا حق شون رو در اداره کشور ادا نمی کنن.
• دارایی های دولت :
منبع دیگه برای درآمد زایی دولت ها، فروش دارایی های دولتی هستش، برای مثال دولت های می تونن سهام شرکت های دولتی مثل کارخانجات فولاد، پتروشیمی، هلدینگ ها و ... رو در بازار بورس عرضه کنن. همچنین برخی دیگه از دارایی های خودشون مثل املاک و مستغلات رو به مزایده بذارن.
• نرخ ارز :
همونطور که می دونید در هر کشوری بزرگ ترین عرضه کننده و مصرف کننده ارز، دولت اون کشور هستش. دولت ها با صادرات خارجی ارز به دست میارن و بخشی از اون رو به واردات کالا های مورد نیاز و بخشی دیگه رو به بازار داخلی تزریق می کنن. دولت ها می تونن با اعمال تغییراتی بر نرخ ارز، یعنی عرضه اون به بازار، با قیمت بیشتری، درآمد های خودشون رو افزایش بدن.
• خصوصی سازی :
دولت های می تونن برخی از شرکت های دولتی رو در مزایده، به بخش خصوصی واگذار کنن، خصوصی سازی علاوه بر درآمدی که عاید دولت می کنه، باعث کوچک تر شدن اندازه دولت هم میشه و از صرف پرداخت حقوق ها و دستمزد ها، باعث کاهش هزینه های دولت میشه.
پارسال
در تاریخ 1402/03/19 منتشر شده
است.
404
بـار بازدید شده