Uşaqlarda görmə dərəcəsi #RafadarXalilov

Dr.Rəfadar Xəlilov
Dr.Rəfadar Xəlilov
7.6 هزار بار بازدید - 5 سال پیش - -Uşaqlarda görmə problemi varmı?-Varsa, hansı
-Uşaqlarda görmə problemi varmı?
-Varsa, hansı dərəcədə görməyə əngəl ola bilər?
-Uşaqlarda görmə dərəcəsini necə təyin etmək olar?
Mövzu ilə bağlı bu və digər bütün sualların cavabını öyrənmək üçün videonu izləyin. Suallarınızı qeyd etməyi unutmayın.


Aşağıdakı linklərə daxil olaraq məni digər sosial şəbəkələrdən də izləyə bilərsiniz.
Facebook: Facebook: rafadarxalilov
İnstagram:Instagram: rafadarxalilov

Uşaqlarda görmə dərəcəsini necə təyin etmək olar? Ümumiyyətlə, uşaqlarda görmə probleminin varlığı, yoxluğu, varmı, ya yoxmu? Yəni varsa, nə qədərdir? Necə böyüklər, indi də uşaqlarda da görmə problemləri olur. Onlarda da görmə qüsurları, həm mənfi gözlər miyopu, həm hipermetrop göz və ya astiqmat ola bilir. Uşağın yaşından asılı olmayaraq onun dərəcəsini təyin etmək mümkündür. Amma, adətən, bu mövzu aktuallıq qazanır, adətən, 6 ayından sonra. Çünki ilk 3 ayda onsuz da hələ görməmizin formalaşdığı perioddur. İlk 3 ayda nəyə baxacağımızı, rəng tanınır, obyektlər tanınır, görmə tam inkişaf etmədiyinə görə sadəcə görmə, varmı, yoxdurmu? Yəni hər hansı bir obyekti izləyirmi, nəyinsə arxasınca baxırmı? Xüsusi testlər var, onlarla yoxlamaq mümkündür.
6 aydan sonra artıq gözlədiyimiz bəzi reaksiyalar var, reflekslər var. Əgər onları valideyn olaraq müşahidə etmiriksə, avtomatik bəzi şübhələrə qapılırıq, “Görəsən, uşaqda görmək ilə bağlı problem varmı?”. Yenə də olunacaq ilk şey həkimə getməkdir. Yəni bu işi həkim çözməlidir, varlığını da, yoxluğunu da. Onun da özünə görə müayinələri var. Bizim əvvəldən klassik istifadə etdiyimiz müayinə metodu skiyaskopiya, retinoskopiya dediyimiz metoddur. Bir də son zamanlar distance - məsafədən göz dərəcəsini təyin edən alətlərimiz var. O alətlər vasitəsi ilə uşaqlar əlbəttə ki, böyüklər kimi sözə qulaq asmırlar. “Çənəni qoy, alnını daya, düz bax” -  bu cür tələbləri yerinə yetirmədiklərinə görə biz məcburi uşaqlara toxunmadan, onların da çox diqqətini çəkmədən, incitmədən, ağlatmadan gözlərini müayinə etmək imkanımız var. 1 metr məsafədən göz dərəcələrini təyin etmək imkanımız var. Düzdür, həmin alətlərin informativlik faizi çox yüksək olmasa da, yenə uşağın göz dərəcəsi haqqında bir məlumat, fikir sahibi olmağımıza bizə köməklik edir. Nə olur olsun, müayinədə mütləq bəbək böyüdülməlidir. Uşaq ağlayar, uşağın vəzifəsi ağlamaqdır. Ağlayacaq deyə biz müayinəni yarımçıq kəsə bilmərik. Bəzi valideynlər “Yox, həkim. Uşaq ağlayır, biz istəmirik”. O zaman demək müayinə olmadı. Nə siz, nə mən özümüzü aldatmayaq ki, biz uşağı müayinə etdik. Müayinə üçün mütləq bəbək böyüdülməlidir və gözün dərəcəsi, - biz ona refraksiya deyirik- refraksiya gen bəbəklə ölçülməlidir. İlk öncə Handheld refraktometri vasitəsi ilə, yəni məsafədən uşağı çox incitmədən, narahat etmədən göz dərəcəsini təyin edirik. Bizə təxmini məlumat verir. Hətta bəzən təxmini deyil, dəqiq məlumat - +3, +4 astiqmatına qədər, çəplik bucağına qədər bu alət bizi məlumatlandırır. Bu refraktometrin nəticələrini bəzən təsdiqləmə ehtiyacı doğur. O hallarda da biz istifadə edirik skiyaskop dediyimiz klassik bir metoddan. Hansı ki o, artıq bizi də aldatmaz, uşağı da aldatmaz. Hətta uşaq istəsə də bizi aldada bilməz. Daha dəqiq, informativ müayinə metodudur. Bizim əlimizdə kifayət qədər imkanlarımız var, uşağın gözünün dərəcəsi haqqında valideynlərə məlumat vermək. Mövzu sadəcə valideynə məlumat verdik “Hə, sizin uşağınızın gözündə problem var. Hipermetropiya var - uzaqdan görmə və ya miopiya var- yaxından görmə və ya astiqmat var”. Bununla iş bitmir. Əslində, problem varsa, mütləq artıq onun davamı gəlməlidir. Problem bizə necə narahatlıqlar, fəsadlar ortaya çıxara bilər və bunları necə önləyə bilərik, necə qarşısını ala bilərik və ya necə müalicə edə bilərik, bu şəkildə. Mütləq o qədər nüanslar var ki, nəzərə alınmalı. Həm uşağın yaşı, uşağın psixoloji statusu, uşağın gözünün dərəcəsi, astiqmatizm. Çünki dərəcələr yüksək olduqca gözdə tənbəllik əmələ gətirə bilir. Tənbəlliklə bağlı bəzən çəplik əmələ gələ bilir. Çəplik 2 gözdə də olur və ya tək gözdə olur. Çəpliyin özü ikinci daha sonra yenə də tənbəlliyi daha da dərinləşdirir. Görməmizin ali funksiyası olan binokulyar görməmiz itir, stereo görməmiz itir. Stereo görmə inana bilməzsiniz, bizim üçün nə qədər dəyərli bir duyğudur. Dərinlik duyğusu. Yəni uzaqdan baxanda kim öndədir, kim arxadadır, o dərinliyi hiss etmək. Buna 3 D görüntü deyirik. Bizə çəpliklə bağlı müraciət edən uşaqların əksəriyyətində çox təəssüf ki, binokulyar görmə pozulur, stereo görmə pozulur. Hə, estetik olaraq ya eynəklə, ya əməliyyatla gözü ortaya qoya bilirsən, amma artıq o duyğunu bir daha, binokulyar görmə duyğusunu və stereo görməni bir daha bərpa etmək mümkün olmur. Dolayısıyla bu uşaqlar artıq ömrlərinin axırına qədər dünyanı 2D - şəkil kimi görürlər və məcbur yaşayırıqsa, bizim tələblərdən biri dərinliyi hiss etməliyik. Yolda gedirsən, çala-çuxuru hiss etməlisən, yoxsa yıxılarsan. Uzaqdan kimsə gəlir, biri yaxındadır, biri uzaqdadır, onu təyin etməlisən.
5 سال پیش در تاریخ 1398/09/29 منتشر شده است.
7,635 بـار بازدید شده
... بیشتر