QACAQ NEBI......KACAH NEBI......AZERBAYCAN
4.6 هزار بار بازدید -
7 سال پیش
-
SÖZ : HALK MAHNISI SAZ
SÖZ : HALK MAHNISI
SAZ : HETEMLI
Kaçak Nebi (Kaçax Nevi)
Mesajgönderen TurkmenCopur » 23 Ara 2010, 00:27
KAÇAK NEBİ (KAÇAX NEVİ)
Gence'nin Rus işgalinde olduğu yıllarda Ruslar yöreden bazı işbirlikçilere toprak ve para dağıtarak onlar aracılığı ile bölgede kontrolü sağlamaya çalışıyorlardı. Normal halk ağır vergi ve angarıyalar altında ezilirken bir avuç işbirlikçi güçlü ekonomileri ile yörede bey ve ağa olmuş işgalcilerin çıkarlarını gözetirlerdi. Kuşkusuz biraz para pul ve toprak sahibi herkes işbirilkçi sayılmazdı. Tüm malı ve canını bağımsızlık mücadelesi için ortaya koyanlarda vardı. Fakt Ruslar burada sömürge hukuku uyguladıklarından Kendileri ile işbirliği yapanların güçlenmesine izin verilmişti.
Nebi bu yıllarda 16 yaşında bulunuyordu, Gence'nin Zengezur kazasının Kubatlı (Aşağı Mollu) köyündendir. Babası yedi kişilik bir aileye bakmakla yükümlü fakir bir köylü idi. Bir gün köy ağalarından birisi babasını alacak meselesinden dolayı dövmüştü. Nebi olayı duyunca öfkelenerek ağaya herkesin gözü önünde dayak attı.
Ağa Rus makamlarına şikayet edince Nebi tutuklanarak hapse atıldı. Buraya kadar basit bir zabıta vakası olan durum bundan sonra hızla gelişerek destanlaşmaya başlar. Nebi bir yolunu bularak hapisten kaçmayı başarır. Daha sonra etrafına topladığı köylü gençlerle gerilla timleri oluşturarak Çar'm ordularına, memur ve işbirlikçilerine karşı savaş açar. Nebi'nin hakim olduğu Nahcivan mıntıkasında hiç bir Rus memuru tahsildarı ve devriyesi güvenlik içinde dolaşamazdı. Birçok kereler Rus devriyeleri ile (saldat) savaşmış pek çok düşman öldürmüştü. Aynı zamanda yerli eşrafladan halka zulmedenlere karşıda acımasız davranarak fakir fukara yetim ve öksüzleri himaye etmesi nedeni ile kısa sürede herkes tarafından sevilip sayılmaya başlandı. Artık halk onu koruyor ve destekliyordu. Bölgedeki Rus kuvvetleri Nebi'den çok korkarlardı. Her an bir baskın olabileceğinden devamlı tedirgin idiler. Nebi'yi yakalamak için çok uğraşmış olmalmalarına rağmen hiç bir şey yapamamışlardı. Nihayet 20 Temmuz 1894 yılında Rus Saldatları Nebi'nin kardeşi Mehdi'yi Gücivan köyünde pusuya düşürerek öldürdüler.
Kardeşinin ölümü üzerine Gürcivan Köyüne gelen Nebi Kardeşine pusu kurulması olayında Rus işbirlikçisi köy ağası ve yardımcılarını kurşuna dizdi, ve saldatlarla giriştiği zorlu bir çatışmadan İran'a kaçarak kurtuldu.
Ruslar Bundan sonra Nebi'nin karısı Hacer ile Kızkardeşi Mihri'yi tutuklayarak ayak ve elleri kelepçeli olduğu halde Gorus Kalesin'de hapse attılar, burada iki savunmasız kadının gördüğü işkence dolu saatleri Ozan, Hacerin ağzından şöyle aktarır:
Gazamet İstidi yatabilmirem
Ayakta Gandalak kaçabilmirem
Açar Urustadır açabilmirem
Benim bu günümde gelesen
Nebi Gazamet dalını kesesen Nebi
Böylece meçhul Ozanların deştanlaştırdığı Nebi 28 Ekim 1895'de kendisine bağlı kuvvetleri ile Gorus Kalesi'ni kuşatarak Rus kumandanından Hacer ve Mihri'yi ister. Ne-bi'nin gücünden çekinen komutan Hacer ve Mihri'yi teslim etmekten başka çıkar yol bulamaz Nebi Karısı ve kızkardeşini alıp giderken kendisini takib eden kalabalık bir müfrezesi ile karşılaşır.
Zorlu bir çatışmadan sonra çemberi yararak kaçmayı başaran
Nebi için yine meçhul ozan onun ağzından bu dizeleri seslendirir.
Boz at seni baş tavlada bağlaram
Ağer beni bu vartadan kurtar san
Ayağına altın gümüş nallaram
Goy sana desinler ay kaçak
Nebi Arvadı özünnen ay kaçak Nebi
Böylece yıllar geçer Nebi dağlarda yaşar destan olgunlaşır Nebi bir gün hacca gitmeye karar verir. Arkadaşları ile birlikte yola çıkarlar O yıllarda Arabistan hac yolu pek güvenlikli sayılmazdı. Arap soyguncu çeteleri hacıların yollarını keserek soyduklarından Nebi ve arkadaşları silahlı ve atlı olarak yola çıkar, görevlerini yaptıktan sonra dönerken işbirlikçiler bu durumu Rus makamlarına bildirirler Bunun üzerine Türk İran sınırına yakın Larni köyünde pusu kuran Rus birlikleri ile yapılan çatışmada Nebi ve arkadaşlarının çoğu öldürülür. Nebinin fani vücudu ölür ama onun destansı kişiliği Kafkas Türklerinin gönüllerinde yaşamaya devam eder.
SAZ : HETEMLI
Kaçak Nebi (Kaçax Nevi)
Mesajgönderen TurkmenCopur » 23 Ara 2010, 00:27
KAÇAK NEBİ (KAÇAX NEVİ)
Gence'nin Rus işgalinde olduğu yıllarda Ruslar yöreden bazı işbirlikçilere toprak ve para dağıtarak onlar aracılığı ile bölgede kontrolü sağlamaya çalışıyorlardı. Normal halk ağır vergi ve angarıyalar altında ezilirken bir avuç işbirlikçi güçlü ekonomileri ile yörede bey ve ağa olmuş işgalcilerin çıkarlarını gözetirlerdi. Kuşkusuz biraz para pul ve toprak sahibi herkes işbirilkçi sayılmazdı. Tüm malı ve canını bağımsızlık mücadelesi için ortaya koyanlarda vardı. Fakt Ruslar burada sömürge hukuku uyguladıklarından Kendileri ile işbirliği yapanların güçlenmesine izin verilmişti.
Nebi bu yıllarda 16 yaşında bulunuyordu, Gence'nin Zengezur kazasının Kubatlı (Aşağı Mollu) köyündendir. Babası yedi kişilik bir aileye bakmakla yükümlü fakir bir köylü idi. Bir gün köy ağalarından birisi babasını alacak meselesinden dolayı dövmüştü. Nebi olayı duyunca öfkelenerek ağaya herkesin gözü önünde dayak attı.
Ağa Rus makamlarına şikayet edince Nebi tutuklanarak hapse atıldı. Buraya kadar basit bir zabıta vakası olan durum bundan sonra hızla gelişerek destanlaşmaya başlar. Nebi bir yolunu bularak hapisten kaçmayı başarır. Daha sonra etrafına topladığı köylü gençlerle gerilla timleri oluşturarak Çar'm ordularına, memur ve işbirlikçilerine karşı savaş açar. Nebi'nin hakim olduğu Nahcivan mıntıkasında hiç bir Rus memuru tahsildarı ve devriyesi güvenlik içinde dolaşamazdı. Birçok kereler Rus devriyeleri ile (saldat) savaşmış pek çok düşman öldürmüştü. Aynı zamanda yerli eşrafladan halka zulmedenlere karşıda acımasız davranarak fakir fukara yetim ve öksüzleri himaye etmesi nedeni ile kısa sürede herkes tarafından sevilip sayılmaya başlandı. Artık halk onu koruyor ve destekliyordu. Bölgedeki Rus kuvvetleri Nebi'den çok korkarlardı. Her an bir baskın olabileceğinden devamlı tedirgin idiler. Nebi'yi yakalamak için çok uğraşmış olmalmalarına rağmen hiç bir şey yapamamışlardı. Nihayet 20 Temmuz 1894 yılında Rus Saldatları Nebi'nin kardeşi Mehdi'yi Gücivan köyünde pusuya düşürerek öldürdüler.
Kardeşinin ölümü üzerine Gürcivan Köyüne gelen Nebi Kardeşine pusu kurulması olayında Rus işbirlikçisi köy ağası ve yardımcılarını kurşuna dizdi, ve saldatlarla giriştiği zorlu bir çatışmadan İran'a kaçarak kurtuldu.
Ruslar Bundan sonra Nebi'nin karısı Hacer ile Kızkardeşi Mihri'yi tutuklayarak ayak ve elleri kelepçeli olduğu halde Gorus Kalesin'de hapse attılar, burada iki savunmasız kadının gördüğü işkence dolu saatleri Ozan, Hacerin ağzından şöyle aktarır:
Gazamet İstidi yatabilmirem
Ayakta Gandalak kaçabilmirem
Açar Urustadır açabilmirem
Benim bu günümde gelesen
Nebi Gazamet dalını kesesen Nebi
Böylece meçhul Ozanların deştanlaştırdığı Nebi 28 Ekim 1895'de kendisine bağlı kuvvetleri ile Gorus Kalesi'ni kuşatarak Rus kumandanından Hacer ve Mihri'yi ister. Ne-bi'nin gücünden çekinen komutan Hacer ve Mihri'yi teslim etmekten başka çıkar yol bulamaz Nebi Karısı ve kızkardeşini alıp giderken kendisini takib eden kalabalık bir müfrezesi ile karşılaşır.
Zorlu bir çatışmadan sonra çemberi yararak kaçmayı başaran
Nebi için yine meçhul ozan onun ağzından bu dizeleri seslendirir.
Boz at seni baş tavlada bağlaram
Ağer beni bu vartadan kurtar san
Ayağına altın gümüş nallaram
Goy sana desinler ay kaçak
Nebi Arvadı özünnen ay kaçak Nebi
Böylece yıllar geçer Nebi dağlarda yaşar destan olgunlaşır Nebi bir gün hacca gitmeye karar verir. Arkadaşları ile birlikte yola çıkarlar O yıllarda Arabistan hac yolu pek güvenlikli sayılmazdı. Arap soyguncu çeteleri hacıların yollarını keserek soyduklarından Nebi ve arkadaşları silahlı ve atlı olarak yola çıkar, görevlerini yaptıktan sonra dönerken işbirlikçiler bu durumu Rus makamlarına bildirirler Bunun üzerine Türk İran sınırına yakın Larni köyünde pusu kuran Rus birlikleri ile yapılan çatışmada Nebi ve arkadaşlarının çoğu öldürülür. Nebinin fani vücudu ölür ama onun destansı kişiliği Kafkas Türklerinin gönüllerinde yaşamaya devam eder.
7 سال پیش
در تاریخ 1396/01/14 منتشر شده
است.
4,689
بـار بازدید شده