263 غیبت صغری و کبری - استاد: حجة الإسلام والمسلمین شیخ حسن میلانی

گزیده درس دوصد و شصت و سه
در درس قبلی، بخشی از روایت سیزدهم یا خطبه امام علی (ع) بررسی شد و در این درس استاد ابتدا بخش پایانی این روایت را ترجمه و تبیین می‌کند، سپس به سراغ بررسی سایر روایت باب «فی الغیبة» می‌رود. اشاره شد که محتوای روایت سیزدهم را فلسفه امامت تشکیل می‌دهد که آن را یکی از اصحاب مطمئن و مورد اعتماد حضرت امیرالمومنین از آن حضرت نقل کرده است. امام در این خطبه می‌فرماید: حجت خدا همیشه باید در زمین وجود داشته باشد، حالا فرق نمی‌کند که این حجت ظاهر یا غایب باشد. حدیث چهاردهم را على بن جعفر از برادرش، امام کاظم (ع) در معنای «ماء معین» نقل می‌کند. ماء معین در آیه شریفه 30، سوره ملك آمده است که خدای متعال می‌فرماید: «قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ: بگو: اگر آب‌تان در زمين فرو رود، چه كسى شما را آب روان خواهدداد؟» منظور امام (ع) این است زمانى كه امام از میان مردم غايب شود، غیر از خدا كيست که براى شما امام جدیدی بیاورد؟ در واقع، کسی که امام غايب را ظاهر می‌كند تا مردم از برکات وجود او استفاده نمایند، آن کس خدای متعال است. حدیث پانزدهم در مورد نهی از انکار امام زمان (ع) در دوران غیبت است و حدیث شانزدهم راجع به سیره‌ی امام زمان (ع) در دوران غیبت می‌باشد که این حدیث را ابوبصیر از امام صادق (ع) نقل نموده است. محتوای روایت هفدهم به روابط شیعیان با یکدیگر در موقع ظهور امام زمان (ع) و حدیث هجدهم به سیره امام زمان (ع) پیش از قیام امام اختصاص دارد. روایت نوزدهم به این سئوال پاسخ می‌دهد که ارتباط با امام زمان (ع) برای چه کسانی امکان‌پذیر است؟ امام صادق (ع) می‌فرماید: براى حضرت قائم دو غيبت است: يكى كوتاه مدت و ديگرى بلند مدت. در غيبت اول جز شيعيان مخصوص از جاى آن حضرت خبر ندارند، و در غيبت ديگری جز دوستان مخصوص آن حضرت از جاى او خبر ندارند.
کلیدواژه: کتاب حجت، باب «فی الغیبة» (روایات 13 ـ 19).