Uşaqlarda qarın ağrısının MÜALİCƏSİ

Peşəkar Həkimlər منتشر شده در تاریخ 1398/09/14

44.6 هزار بار بازدید - 5 سال پیش - Uşaqlarda qarın ağrısının qiymətləndirilməsi diaqnostik

Uşaqlarda qarın ağrısının qiymətləndirilməsi diaqnostik çətinlik törədə bilər. Uşaq tərəfindən dəqiq anamnez məlumatlarının verilməsi məhdud olur. Həmçinin, kiçik uşaqların şikayətlərinin şərh edilməsində valideyn və ya qəyyumlar da çətinlik çəkir. Bir çox hallarda etioloji amillər xoşxassəli olur və uzunmüddətli qalıq əlamətlər azlıq təşkil edir. Lakin bəzi hallarda xəstələnmə və ölüm göstəricilərinin yüksək olmasının qarşısının alınması üçün cəld diaqnostika və müalicə tələb olunur. Uşağın yaşının nəzərə alınması pediatrik xəstələr üçün, spesifik xəstəliklər də daxil olmaqla, differensial diaqnozlar siyahısının qısaldılmasına imkan verir. Anamnez Həkim-klinisist qarın ağrısının təbiət etibarilə kəskin və ya xroniki olduğunu tez müəyyənləşdirməlidir, çünki bu, müalicənin nə dərəcədə təcili olduğunu təyin etməyə imkan verir. Kəskin qarın ağrısı, adətən, bir epizod şəklində olub, bir neçə saatdan bir neçə günədək davam edir. Ağrının ağırlıq dərəcəsi müxtəlif vaxtlarda dəyişkən olur, çox vaxt ocaqlıdır və təbiətcə iti və/və ya deşici ağrı kimi təsvir olunur. Əksinə, xroniki qarın ağrısı tipik olaraq bir neçə həftədən bir neçə ayadək davam edir və küt, diffuz və dəqiq lokalizasiyası çətin müəyyən edilən olur. Müxtəlif davametmə müddətinə malik ağrısız dövrlərlə müşayiət oluna və təkrar başlandıqda ağrının intensivliyi fərqlənə bilir. Bundan əlavə, anamnezin toplanması zamanı aşağıdakılara diqqət edilməlidir: Qarın ağrısının başlanma vaxtı, tezliyi, davametmə müddəti və günün hansı vaxtında başlanması: 10 gündən artıq sürən qastroenterit parazitar və ya qeyri-infeksion etiologiyanı göstərir; müsariqə adenitinin başlanması və proqressivləşməsi tədricən və ya dramatik ola bilər; residivverən, öz-özünə sağalan ağrı epizodları öd sancısı, bir sutka sabit şəkildə davam edən ağrı isə daha çox kəskin xolesistit üçün xarakterikdir; böyrək nahiyəsində kəskin başlanan ağrı böyrək daşı və ya piyelonefriti göstərə bilər. Ağrının ocaqlı və ya diffuz olması: sağ qalça çuxurunda ağrı appendisitə, epiqastral ağrı peptik xoraya, diffuz ağrı perforasiya və ya peritonitə şübhə yaradır. Ağrının qarnın müxtəlif hissələrinə yayılması və ya bir yerdən digərinə keçməsi: belə irradiasiya edən qarın ağrısı xolesistit və ya pankreatiti göstərir. Ağrını yüngülləşdirən və ya ağırlaşdıran istənilən amil, məsələn, hərəkət, qida və ya dərman qəbulu: öddaşı/xolesistit ağrısı çox vaxt qida (xüsusilə yağlı) qəbulundan sonra baş verir, peptik xora ilə əlaqədar epiqastral ağrı isə qida qəbulundan sonra yüngülləşir. Ağrının xarakteri: peptik xora xəstəliyində ağrı təbiətcə göynədici olmayıb, daha çox kütdür, iti və ya deşici ağrı isə appendisit üçün səciyyəvidir. Aşağıdakı əlamətlərin mövcudluğu və ağırlıq dərəcəsi: hərarət, ürəkbulanma, qusma, anoreksiya, ishal (qastroenterit); yorğunluq, sarılıq (virus hepatiti); yuxululuq, başağrı, öskürək, təngnəfəslik (pnevmoniya və ya empiema); digər yerdə lokalizasiya edən ağrı (məsələn, xayanın çevrilməsinə şübhə yaradan qəfil başlanan xaya ağrısı), nəcisdə qan (xoralı kolit, nekrotik enterokolit, dizenteriya) və qusuntu kütləsində qan və ya öd (nazik bağırsaq obstruksiyası) Sidik-cinsiyyət əlamətlərinin olması: dizuriya, tez-tez sidiyəgetmə və hematuriya STİ-yə, uşaqlıq yolu ifrazatı çanağın iltihablı xəstəliyinə (ÇİX), hazırda davam edən menstruasiya isə dismenorreyaya şübhə yaradır. Anamnezdə travmanın olması: küt və ya nüfuzedici, təsadüfi və ya qəsdən Səyahət anamnezi: inkişaf edən ölkəyə səyahət, virus hepatiti və infeksion qastroenterit riskini artırır. Keçirilmiş cərrahi əməliyyatlar, dərman preparatlarından istifadə, immunizasiya, allergiyalar və hazırda mövcud olan yanaşı xəstəliklərə diqqət yetirilməklə keçmiş tibbi anamnez: oraqvari hüceyrə anemiyası və ya kistofibrozu olan xəstələrdə öddaşı xəstəliyinin inkişaf riski yüksəkdir; onurğanın haçalanması, inkişafın ləngiməsi və baş beyin iflici qəbizliyə meyllilik yaradır; dalağın infarktı oraqvari hüceyrə anemiyasının nəticəsi ola bilər; yeni keçirilmiş və ya hazırda mövcud olan yuxarı tənəffüs traktının infeksiyası müsariqə adeniti və ya ağciyər mənşəli etiologiyadan xəbər verir. Defekasiya xüsusiyyətləri: defekasiyanın gec-gec baş verməsi və ya nəcis saxlanmazlıq qəbizliyə şübhə yaradır. Qidalanma xüsusiyyətləri: qəbizliyin müayinəsində effektivdir; yeni və ya qeyri-adi qidaların qəbulu qastroenterit diaqnozunu dəstəkləyə bilər. Ailə anamnezi: müsbət ailə anamnezi bağırsağın iltihablı xəstəliyi və nefrolitiaz üçün risk faktorunu təşkil edir. Ailəvi xüsusiyyətlər də nəzərə alınmaqla sosial və psixiatrik anamnez: ağrının funksional və ya üzvi mənşəli olduğunu müəyyən etməyə kömək edir; psixoloji faktorlardan (məs., depressiya, zorakılıq, diqqət yayınıqlığı pozğunluğu və inadkarlıq pozğunluğu) süddən ayırma, ayaqyoluna öyrəşdirmə, məktəbə getməyə başlama və ya digər stres amilləri qəbizlikdə rol oynaya bilər. Reproduktiv yaşda olan qadınlarda cinsi anamnez

5 سال پیش در تاریخ 1398/09/14 منتشر شده است.

44,687 بـار بازدید شده

... بیشتر