دینداری‌های ناموزون و عزاداری‌های نامشروع - بخش دوم

دین‌داری‌های ناموزون و عزاداری‌های نامشروع


سخنرانی مجازی شب عاشورای ۱۴۴۲، ۸ شهریور ۱۳۹۹، ۲۹ آگوست ۲۰۲۰




عزاداری سالار شهیدان حتی پیراسته از کلیه محرمات و منکرات نهایتا یک امر مستحب است، در حالی که در ده قرن اخیر به بارزترین نماد تشیع تبدیل شده است. اگر انجام این امر مستحب باعث تضییع واجبات شود هیچ توجیهی برای انجام آن پذیرفته نیست.
حادثه کربلا و شهادت جانسوز امام حسین در کلیت آن یک «واقعیت تاریخی» است. هر چه وارد جزئیات شویم روایت معتبر در آن کمتر می شود. اتفاقا نقل مجالس عزاداری، روضه و مقتل خوانی ما همین جزئیات است که علی الاغلب جای مناقشه دارند. اینگونه نیست که روایات ابی مخنف عاری از اشکال یا صحیحه باشد.
عزاداری، یا نوحه خوانی، یا روضه خوانی قرار بوده طریقیت داشته باشند به سوی اهداف و معارف حسینی. اما دیرزمانی است خودشان موضوعیت یافته اند.
دوره کردن تاریخ کربلا، مقتل یا روضه یا مداحی امام حسین نه از اصول اعتقادی است نه از فروع آنها. ما چندین قرن است به جای بحث از تعالیم اصلی شیعی به «تاریخ قدسی و اسطوره‌ای» کربلا سرگرم شده ایم، چرا که به جزئیات «تاریخ واقعی» کربلا دسترسی نداریم.
مشکل از آنجا آغاز شد که توهم کردیم «دستگاه امام حسین» دستگاهی جدا از دستگاه خدا و پیغمبر و دیگر ائمه است. اینطور نیست که در دهه محرم یا ایام عزاداری هرکاری زیر نام امام حسین مباح و مجاز باشد.
ما در عزا و ماتم هم مبالغه کرده ایم. می دانید غلبه غم و حزن و اشک و ماتم چه بر سر نفس و روان ما و فرزندانمان می آورد؟!
بزرگداشت یاد امام حسین و شهدای سرفراز کربلا منحصر به عزاداری و روضه خوانی و مداحی نیست. می توان با استفاده از پیشرفته ترین روشهای تعلیم و تربیت و سودجستن از ظرفیتهای سنتی فرهنگ بومی روشهای بهتری برای بزرگداشت فضیلت آزادگی، عزت، اخلاقی زیستن، خط قرمز داشتن، ایثار و فداکاری پیدا کرد.
باید تشیع و امام حسین را از دست مداحان، روضه خوانان، و مانند آنها نجات داد. در مجالسی شرکت کنیم که با نقلهای ضعیف و بی پایه با احساسات و عاطف ما بازی نکنند.
شاخصهای دینداری موزون: عدم تعارض با محکمات قرآن کریم، سنت معتبر نبوی، سیره معتبر علوی و دیگر ائمه، موازین عقل قطعی و عدم مبالغه در اجزای دین.
انچه ملاک دینداری است ایمان و عمل صالح است. اگر این دو در کار نباشد گریستن و گریاندن و خود را به گریه زدن مفید فایده ای نیست.  
ضوابط عزاداری مشروع: عدم ارتکاب محرمات، اکتفا به نقلهای معتبر، و عدم تجاوز از انداره و وزن عزاداری.  
در ایام بلای کرونا عزاداری مشروع در مراسم جمعی غیرمَجازی اصولا ممکن نیست.  
https://kadivar.com/18136/