La Liberté Guidant le Peupl /تابلوی آزادی، هدایتگر مردم

آزادی، هدایتگر مردم فرشین کاظمی‌نیا چند روز پیش، هم‌زمان با «جشن پیروزی» در فرانسه، تابلوی مهم و تمثیلی «آزادی هدایتگر مردم» [La Liberté Guidant le Peuple] پس از حدود ۸ ماه مرمت و بازسازی به جایگاه اصلی‌اش در «تالار سرخ» موزه‌ی لوور بازگشت. این اثر ویژه، کار «اوژن دو لاکورا» [Eugène Delacroix](۱۷۹۸-۱۸۶۳) مهم‌ترین نقاش رمانتسیسم در سال ۱۸۳۰ است که صحنه‌هایی از یک شورش شهری را ترسیم کرده و امروزه جایگاه نمادین ویژه‌ای را در فرهنگ فرانسه دارد. این تابلو با رنگ روغن کشیده شده و ابعاد نسبتاً بزرگی- ۳۲۵x۲۶۰ سانتی‌متر- دارد و «ماریان»، نماد انقلاب فرانسه را با پستان‌های عریان نشان می‌دهد که در صفوف پیشتاز انقلابیون مسلح، با داشتن سلاح در دست چپ، در دست دیگر پرچم انقلابی فرانسه را برافراشته و با نگاه به چپ، جمعیت را به «شورش برای آزادی» فرا می‌خواند. در این تابلو، «ماریان» به مسیر انقلابیون کشته شده، در یک سنگر خیابانی(باریکاد) گام می‌نهد و از سوی بورژواهای انقلابی(مانند فرد لباس مشکی با کلاه سیلندر که دو دستی سلاحش را می‌فشرد) و کارگران (مانند فردی که کلاه کج و حمایل سفید رنگ دارد) حمایت می‌شود و نوجوانی پرخروش، -که من را به یاد «گاورُش جوان» در رمان «بینوایان» ویکتور هوگو می‌اندازد؛ -با دو اسلحه در دست در کنار او در حال شعار دادن است. نوجوان دیگری نیز در سمت چپ تصویر، شمشیر به دست دیده می‌شود و در پس زمینه‌ی نقاشی، کلیسای نتردام در میان انبوهی از دود آتش و باروت، گویی نظاره‌گر این صحنه است. این نقاشی که با الهام از شورش مسلحانه علیه «شارل دهم»(برادر لویی شانزدهم) در سه روز ۲۷، ۲۸ و ۲۹ ژوئیه‌ی سال ۱۸۳۰ (مشهور به «سه روز باشکوه») کشیده شد، بعد‌ها در دوران جمهوری سوم فرانسه به عنوان یکی از نمادهای جمهوری مورد توجه قرار گرفت و رسمیت یافت. «سه روز باشکوه» منجر به سقوط شاه شد و می‌دانیم که روند انقلاب پس از آن تا به قدرت رسیدن ناپلئون شتاب بیشتری یافت. ایده‌ی نمادین این اثر که یکی از معروف‌ترین نقاشی‌های دنیاست؛ در فرهنگ و ادبیات دوران پس از خود، به کرات یاد شده است. همین‌طور، ارجاعات زیادی در هنر؛ از اپرا و موسیقی گرفته تا شعر و رمان و مجسمه‌سازی، به این اثر می‌توان یافت. «تندیس آزادی» امریکا - که توسط «بارتولدی» در پاریس ساخته شد و در سال ۱۸۸۶ به نیویورک انتقال یافت- نیز نه تنها متأثر از ایده‌ی «دو لا کورا»ست، بلکه عنوان مشابهی نیز دارد: «آزادی، روشنگر جهان». [La liberté éclairant le monde]  رنگ‌های این تابلو در چند ماه گذشته، به دقت و با ابزار ویژه بازسازی شد و می‌توان ادّعا کرد که درخشندگی اولیه به تابلو برگشته است. این بازسازی از جنبه‌ی دیگری نیز اهمیت دارد: در این اثر، پرچم سه‌رنگ جمهوری که پس از انقلاب ژوییه‌ی ۱۸۳۰ رسماً جایگزین پرچم سفید بوربون‌ها شده بود؛ دیده می‌شود که نوعی استناد تاریخی قلمداد می‌شود. متخصصان ترمیم نقاشی، کوشیدند که دامنه‌ی رنگ‌ها را منطبق بر پالت دلاکورا و با شفافیت اولیه به کار ببرند تا جنبه‌های دیداری این اثر کماکان محفوظ بماند. «آزادی، هدایت‌گر مردم» در سال ۱۸۶۳ ابتدا در «موزه‌ی لوکزامبورگ پاریس» در معرض عموم قرار گرفت و از سال ۱۸۷۴ در La Galerie du temps موزه‌ی لوور قرار دارد و یکی از آثاری است که توجه‌ی علاقه‌مندان و بازدیدکنندگان بسیاری را به خود جلب کرده است. ۱۵ مه ۲۰۲۴ https://t.me/LettresPersanes2019 #نامه‌هایی_از_پاریس