خاطراتی از بدیع زاده، انتظامی، نصیریان تا شجریان و غیره

شانزدهم فروردین، سالروز درگذشت استاد اسماعیل مهرتاش، موسیقیدان و مدرس موسیقی و تئاتر در سال 1359 و در هفتاد و هفت سالگی‌ست. مهرتاش در سال ۱۳۰۵، در بیست و سه سالگی جامعهٔ باربد را تأسیس کرد و در آنجا تار می‌نواخت و تصنیف می‌ساخت و آواز و ردیف موسیقی را آموزش می‌داد. از جمله شاگردان ایشان در موسیقی، می‌توان عبدالوهاب شهیدی، مرضیه، ملوک ضرابی، جمال وفایی، رامش، حمید محجوب، محمد منتشری، شاهرخ شاهید،محمدرضا شجریان ، حسین فرجی رضاسقایی و همچنین هنرپیشگانی چون محمدعلی کشاورز، عزت‌الله انتظامی، علی نصیریان و چندین و چند هنرمند مطرح دیگر را نام برد. وفادارترین شاگرد ایشان استاد محمد منتشری‌ست که بعد از درگذشت ایشان به بازخوانی و انتشار آثار ایشان همت گماشت و هنوز هم این راه را ادامه می‌‌دهد. منتشری در زادروزش سیزده دی ماه نود و نه مهمان برنامه مصاحبه‌های آرش نصیری در صفحه هزارصدا و برنامه «هزارصدا، هزارشب» بود و در آن برنامه از استاد مهرتاش، آثار و میراثش و همه‌ی مسائل مطرح شده پیرامون ایشان و از جمله ماجرای خانه و زمین باقیمانده از ایشان و ... گفت. بخشی از تیترهای این مصاحبه به شرح زیر است: -از ده یازه سالگی به لاله زار می‌‌رفتم و همان جا، یک روز در ویترین جامعه باربد آگهی مربوط به آموزش بازیگری را دیدم. -هم کلاس تئاتر و هم کلاس موسیقی استاد مهرتاش رایگان بود. -من آموزش تئاتر دیده بودم که برای خواندن آهنگ گردوفروش در یک نمایش برگزیده و وارد تمرینات آن شدم. در تمرینات، استاد ساز می‌‌زد و استاد عبدالوهاب شهیدی می‌‌خواند تا من یاد بگیرم. -از سال 39 وارد کلاس‌ها شدم و چون رایگان بود خیلی‌ها می‌‌آمدند. -آنها که بعدا مطرح شدند جمال وفایی، شجریان، ملک مسعودی، صفاریان، مهندس پروانه و دیگران هستند و قبل از ما هم شهیدی و مرضیه و قاسم جبلی و رضا وحدانی، محمود کریمی‌‌و علی نصیریان و عزت الله انتظامی‌‌و... از شاگردان ایشان بودند. -بحثی درباره تفاوت ردیف مهرتاش با ردیف‌های دیگر: ردیف مهرتاش یک روایت و سبک دیگر است: خیلی از آموزشگاه‌ها ردیف ایشان را درس می‌‌دهند اما اسمی‌‌از ایشان نمی‌‌آورند. -چهل پنجاه تصنیف از استاد مهرتاش است که فقط من از حفظ هستم و هنوز ضبط نشده. می‌‌توانم بگویم مال من است اما نمی‌‌گویم چون مال استاد است. -آن زمان پایان نامه لیسانس را روی جامعه باربد می‌‌نوشتند چون خودش یک دانشگاه بود. -خاطراتی از استاد مهرتاش از ساخت آهنگ «یکی یه پوله خروس» و «گل پونه نعنا پونه» و ...: بدیع زاده این آهنگ‌ها را نمی‌‌خواند چون فکر می‌‌کرد خوب نیست، تا اینکه صبا به او گفت بخوان که خواند و نامش با همین آهنگ‌ها ماندگار شد. -من متولد گیلان هستم اما بیات طهرون را از خود متولدین تهران بهتر می‌‌خوانم. - استاد مهرتاش می‌‌گفت فاصله‌ی تعویض دکورها در تئاتر زمان می‌‌برد. برای اینکه در این فاصله زمانی حوصله‌ی مردم سرنرود این میان پرده‌ها و پیش پرده‌ها را می‌‌ساختیم. -استاد شاگردهای موجه‌تر از من هم داشت اما وقتی آنها کاری برای استاد نکردند قرعه به نام من افتاد. -استاد شجریان هفت سال با خود من شاگرد استاد مهرتاش بود. -آقای شهیدی مگر کمتر از آقای شجریان است؟ ایشان می‌‌گوید که شاگرد استاد مهرتاش بوده است. -خود اقای انتظامی ‌‌آن موقع پیش پرده‌خوان جامعه باربد بود. -در بسیاری از تابلو موزیکال‌های آن موقع آقای شجریان با ما بود مثل کار معروف عارف که وفایی، شجریان و من، آمان آمان آمان را هر کدام یک بار می‌‌گفتیم. -برای برنامه «هفت شهر عشق» من آقای شجریان را به بهمن بوستان معرفی کردم. -حسن ناهید، فریدون حافظی، سرخوش، بهاری، شفیعیان، بهمن رجبی ارکستر هفت شهر عشق بودند و اکبر محسنی سرپرست ارکستر آن. گوینده هم فخری نیکزاد بود و خیلی‌ها برنامه را با ایشان می‌‌شناختند. -شهیدی، وفایی، شجریان و من کارهای استاد مهرتاش را در رادیو خوانده‌ایم. -استاد آنقدر آهنگ ساخته‌اند که گاهی وقت‌ها یک آهنگ از ایشان را می‌‌خواندم و خودشان یادشان نمی‌‌آمد. -اینکه آقای فیاضی می‌‌گوید مهرتاش چهارهزار آهنگ ساخته اشتباه محض است. این را کسی می‌‌گوید که بیشتر از شش ماه با ایشان نبوده است. من بیست سال در سفر و حضر خدمت ایشان بودم. -برنامه لیلی و مجنون استاد مهرتاش دو بار و هر بار هفت ماه روی صحنه بود و خواننده بازیگر اصلی آن خانم مرضیه بود. -آقای رضا نوابی نمایشنامه‌های استاد مهرتاش را برده اند و همینطور فیلم‌های ایشان را و همه را در یک چمدان بردند و نگه داشتند. -نگاتیو خیلی از فیلم‌های استاد مهرتاش دست آقای اسماعیل شنگله است. -ماجرای دردناک سیگارفروشی که استاد مهرتاش بیست سال به او پناه داد و او اولین کسی بود که در انقلاب کوکتل مولوتوف را به سمت جامعه باربد پرت کرد و گفت: «مطربی هم شد کار؟ برو یک کار دیگر بکن.» -یک سری رقاص از ترکیه آوردند تئاتر تهران و این باعث از رونق افتادن جامعه باربد شد. -به جز «ماشین مشدی ممدلی»، بقیه آثار معروف بدیع‌زاده ساخته استاد مهرتاش هستند نه خود بدیع‌زاده. -ماجرای نظر استاد شجریان دزباره استاد مهرتاش در کتاب «راز مانا»… -توضیح درباره آهنگ «عاقبت پرده براندخته‌ای یعنی چه» -یک مدت خانم مهری مهرنیا که از شاگردان استادمهرتاش بود از ایشان پرستاری می‌‌کرد و تعدادی از عکس‌های استاد را ایشان به من دادند. -ماجرای خانه هزار و ششصد متری استاد در خیابان فرشته با پنج هزار متر زمین پشت آن که می‌‌توانست اقلا بخش کوچکی از آن بنیاد آثار استاد مهرتاش شود و معلوم نشد چه شد. -درباره سرنوشت آثار باقیمانده از استاد مهرتاش... این گفتگوی مفصل درباره استاد مهرتاش به روایت وفادارترین شاگرد ایشان را ببینید و برای دیگران بفرستید.

• #
• #1000seda
• #arashnasiri
• #iliart
• #آرش_نصیری
• #هزارصدا
• #محمد_منتشری
• #مهرتاش