حقوق خانواده در رساله حقوق امام سجاد علیه السلام (6) 5 اردیبهشت 1401

موضوع: حقوق خانواده در رساله حقوق امام سجاد علیه السلام (6) تاريخ پخش: 05/02/1401 عناوين: 1- حسن معاشرت میان اعضای خانواده 2- خانه‌های بهشتی و جهنمی در دنیا 3- توسعه در زندگی براساس عقل و تدبیر 4- حضور رسول خدا در تشییع جنازه سعد بن معاذ 5- بیان خطر بداخلاقی در خانه، در هنگام دفن جنازه 6- حفظ مکتب، مهم‌تر از حفظ اشخاص و مسئولان 7- قضاوت منصفانه، بیان کمالات در کنار دیدن ضعف‌ها اعوذ بالله من الشیطان الرجیم، بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین بعدد ما أحاط به علمه، الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی سر سفره‌ی قرآن و حدیث هستیم، موضوعمان را دنبال می‌کنیم. یک نامه‌ی حقوقی دارد امام زین العابدین که حقوق افراد را معیّن کرده، حقّ همسر، حقّ فرزند، حقّ کارگر، حقّ کارفرما، حقّ چشم، حقّ گوش، حقّ، حقوق پنجاه و چند تا هست. این حقوق را داریم بیان می‌کنیم، رسیدیم به حقّ همسر، در حقّ همسر هستیم، ده، بیست دقیقه حقّ همسر. سفارش شده به حُسن معاشرت، «بِحُسنِ العِشرَة» (عيون الحكم و المواعظ، ليثي، ص 187). رفتارتان خوب باشد، «حُسنِ العِشرَة»، عشرت یعنی معاشرت، یعنی رفت و آمد، رفت و آمدتان حُسن، حسُن هم یعنی نیکو، یعنی برخوردهایتان نیکو باشد. بعضی آدم‌ها هستند اصلاً ژستشان مثل این‌که عصا قورت دادند، یعنی اگر کسی عصا بخورد، همچینی می‌شود کلّه‌اش، چون چوب عصا سرش همچین است، انگار عصا قورت داده، یعنی نه سرش را بالا می‌گیرد، نه سرش را پایین می‌کند، با یک کیلو عسل نمی‌شود خوردش. 1- حسن معاشرت میان اعضای خانواده می‌گوید یک خورده شاد باشید توی خانه. شادی و خوشرفتاری هم سبب ماندگاری است، می‌گوید: «تَدوم»، «تَدوم» یعنی دوام دارد، «تَدُومُ الْمَوَدَّةُ.» (عيون الحكم و المواعظ، ليثي، ص 187)، اگر خوش‌برخورد بودید، محبّتتان هم ماندگار است و هم زیاد می‌شود. معاشرت نه با همسر، با همه‌ی مردم. «حُسْنُ الصُّحْبَةِ يَزِيدَ فِي مَحَبَّةِ الْقُلُوبِ.» (عيون الحكم و المواعظ، ليثي، ص 228)، قلوب یعنی نه قلب خانم، قلب همه‌ی مردم. شما با افرادی می‌توانی رفت و آمدت را زیاد کنی. اخلاق خوب در اقتصاد هم مؤثر است. یک کاسب و یک فروشنده که خوش‌اخلاق باشد، مردم بیش‌تر دورش جمع می‌شوند، بیش‌تر از او خرید می‌کنند. قرآن به پیغمبر می‌گوید: «إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظيم» (قلم/ 4)، این «خُلُق» چی هست؟ «خُلق» با «خُلُق» فرقش چیست؟ «خُلُق» یعنی خُلقی که تو بدن شما ثابت شده باشد. آخر گاهی وقت‌ها یک کسی یک حادثه‌ای رخ می‌دهد، یک پلویی می‌دهد. فرض کنید یک کسی‌اش مرده، چهلم گرفته، هفتم گرفته، فاتحه گرفته، یک پلویی هم به افراد می‌دهد. این سخاوت جزء ذاتش نرفته، پدرش مرده مجبور شده پلو داده. «خُلُق» یعنی خوبی‌ها جزء ذاتش است، یعنی واقعاً این کاره هست، ذاتش صبور است، ذاتش خوش‌اخلاق است، «إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظيم»، نمی‌گوید: «إِنَّكَ لَعَلى خُلقٍ عَظیم». فرق بین خُلُق و خُلق این است. گاهی آدم در خانه بداخلاق می‌شود، خسته می‌شود، گرانی است، قرض است، بیماری است، به هر حال یک تلخی پیش می‌آید، قرآن راهش چی هست؟ دیروز هم اشاره کردم، در بحث‌های قبل، حالا دیروز، امروز، هر جا بود، قرآن می‌گوید هر وقت عصبانی شدی از خانمت یا خانم از شوهرت عصبانی شدی، فقط یاد این بیفت که «أَفْضى بَعْضُكُمْ إِلى بَعْض» (نساء/ 21)، یاد شیرینی‌ها بیفت، خلقت را تنگ نکن. خانم حالا سبزی پاک کرده، آورده سر سفره، حالا یک گوشه از این سبزی گل است، مرد گله می‌کند خانم ببین این گل است. خب همه سبزی که گل نبود، یک مقدار گل به این دانه سبزی چسبیده بود، تو حال خانم را می‌گیری، می‌گویی: «نه، این هم سبزی پاک کردنش!» هر وقت ناراحت شدید، ببینید این خانم کمالاتش. ممکن است سوادش، بیانش، تقوایش، حجابش، درسش، رسیدگی‌اش، صرفه‌جویی‌اش، ممکن است هزار تا کمال داشته باشد، حالا یک نقطه‌ضعف هم دارد. امیرالمؤمنین می‌فرماید: «فَوَ الله» الله اکبر! قسم می‌خورد، «فوالله ما أغضبتها، و لا أکرهتها»، به خدا قسم زهرا را به چیزی وادار نکردم که بدش بیاید، کراهت داشته باشد یا عصبانی بشود، و الله قسم من زهرا را عصبانی نکردم، والله قسم چیزی که اسباب دردسر باشد، در خانه برای زهرا قرار ندادم. پیامبر فرمود: «أَقْرَبُكُمْ مِنِّي مَجْلِساً يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَحْسَنُكُمْ خُلُقاً وَ خَيْرُكُمْ لِأَهْلِهِ.» (عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج 2، ص 38)، پیغمبر فرمود: «در قیامت کسانی در کنار من هستند که نسبت به خانمشان خوش‌اخلاق باشند.» حالا این حرف‌هایی که می‌زنیم، این‌هایی که پای تلویزیون نشسته‌اند بعضی‌هایشان، خانم به مردش می‌گوید: «ببین، ببین آقای قرائتی چه می‌گوید!»، آنجایی هم که از زن می‌گوییم، می‌گوید: «ببین، ببین قرائتی چی می‌گوید.»

• #مذهبی
• #قرائتی
• #درسهایی_از_قرآن
• #رساله_حقوق
• #امام_سجاد
• #حق_خانواده