سازگاری و مقاومت در مهاباد - تأثیر رسانه‌ها، تفاوت‌های جنسیتی و مقاومت

سازگاری و مقاومت در مهاباد تأثیر رسانه‌ها، تفاوت‌های جنسیتی و مقاومت در بین نوجوانان: قوم‌نگاری تصویری از کردستان ایران Conformity and Resistance in Mahabad Media Consumption, Conformity and Resistance: A Visual Ethnography of Youth in Iranian Kurdistan ناشر فارسی: نشر مهری سال 1399 ناشر انگلیسی: Mehri Publication, London-UK 2020 پژوهش حاضر از نمونه‌های بصری ارائه‌شده نشان‌دهندۀ ایده‌آل‌های رفتار مناسب و در عین حال، انحراف‌های مختلفی از آن است که شاید بتوانیم آن‌ها را «رونوشت‌های پنهان» گروهی نوجوان مهابادی بنامیم که امیال و صدایشان درون خانواده و ساختارهای جنسیت، عرف اجتماعی در محل‌های عمومی، و قید‌وبندهای حکومتی مهار شده است. پژوهش میدانی این تحقیق در اردیبهشت ماه 1385 شمسی در جنوب استان آذربایجان غربی واقع در شمال‌غربی ایران و در شهر کردنشین مهاباد (که از نظر جغرافیایی، به مناطق جنوبی این استان و استان‌های کردنشین مجاور «کردستان یا کردستانات» نیز اطلاق می‌شود) آغاز شد. این فرایند با همکاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان انجام شد و درطیِ سه ماه کار با کودکان و نوجوانان و نیز اعضای کادر این مرکز و والدین و مسئولان محلی، داده‌های عکاسی و متنی و مصاحبه‌ای جمع‌آوری شد. هدف اولیۀ این پژوهش بررسی عواملی در بین جمعیت نوجوان / جوان مهاباد بود که احساس تعلق به مکان را پدید می‌آورد. یکی از اهداف پژوهش آن بود که بر مصرف اشکال رسانه‌ای محلی، ملی، و فراملی در میان گروه هدف نگاهی داشته باشد و نحوۀ تأثیر این مسئله بر نگاه جامعۀ هدف از وقایع و فضای محلی و نیز روشی که برای روایت این دو مورد برمی‌گزینند بررسی شود. با استفاده از روش‌های عکاسی بازتابانه، از گروه هدف خواسته شد تا عکس‌هایی با این مضمون تهیه کنند که به نظرشان با جریان وقایع محلی و جایگاه خودشان در این فرایندها مرتبط بود. سپس محصول کارشان در نمایشگاهی عمومی در مهاباد به‌مدت یک هفته درمعرض نمایش گذاشته شد و در این محل، به‌دلیل ثبت واکنش مخاطبان نمایشگاه در یک دفتر یادبود و نیز یادداشت‌های خودِ شرکت‌کنندگان که در لحظۀ مشاهدۀ سوژۀ عکاسی نوشته شده بود، داده‌های بیشتری جمع‌آوری گردید. کارهای تولیدشده به‌وسیلۀ افراد نوجوان دختر و پسر نشان‌دهندۀ نیروهای تأثیرگذار چندگانه و گاه متعارضی است که در زندگی قشر جوان ایران حضور دارد، جایی که تصاویر آرمانی از «غرب» می‌تواند حسّ شخصی آن‌ها از مکان را به‌چالش کشد یا تحکیم کند. قواعد رسانه‌ای و «داستان‌گویی» فرهنگ عامه، یعنی گفتمان‌هایی که برای توصیف امور جاری و شرایط اجتماعی در تلویزیون‌های ماهواره‌ای آسیا و اروپا، فیلم‌ها، رسانه‌های مجازی و چاپی مثل روزنامه‌ها و نشریه‌ها، و نیز رویه‌های محلی مورد استفاده قرار می‌گیرند، نه‌تنها در انتخاب مضامین متقدم ازسوی قشر جوان مؤثر بوده‌اند، بلکه نحوۀ نگرششان به این مضامین و ارتباط آن‌ها با زندگی‌شان را نیز شکل داده‌اند. به‌ویژه با توجه به مسئلۀ جنسیت، به‌نظر می‌رسد که میل شدیدی برای مباحثات عمومی‌تر و در عین حال، تردید دربارۀ نقش مثبت یا منفی تأثیرات مختلط (چندگونه) وجود دارد. به‌علاوه اشکال محلی هویت، که بر مقاومت کردها دربرابرِ ملی‌گرایی حاکم مبتنی است، و بافت غالب در ارتباط با وقایع اخیر جهانی، که ایران را در تقابل سیاسی مستقیم با قدرت‌های غربی قرار داده است، در پاره‌ای مواقع قابل‌تشخیص‌اند.

• #متفرقه
• #مهاباد
• #کردستان
• #کوردستان
• #ایران
• #قومیت