دوره‌ی کلان‌تاریخ _ جلسه‌ی یکم: از اتحادیه‌ی هنزا تا عهدنامه‌ی وستفالی

(مدرس: دکتر مجید ضیائی) ما به دنبال این هستیم که حوادث مهم تاریخ معاصر ایران و جهان را به نحوی سازگار، منطقی و نامتناقض توضیح دهیم؛ و برای این کار لازم است مبنای مؤثری را برای شکل‌گیری نظم فعلی جهان، انتخاب نموده و حوادث را از آن منظر و بر آن پایه، به نحو منطقی توضیح دهیم؛ و این مبنای تاریخی، چیزی نیست جز ‹عهدنامه‌ی صلح وستفالی 1648› که خاتمه‌ای است بر جنگ‌های سی‌ساله‌ی 1618 تا 1648 و نقطه‌ی عطفی است بر جهان پس از خود؛ لذا اگرچه ما در نیم‌قرن اخیر، می‌توانیم از دوره‌ی جدیدی تحت عنوان وستفالی‌زدایی نام ببریم اما شناخت این عصر جدید نیز (که به دنبال حذف کردن پیامدهای الگوی دولت‌ـ‌ملت‌ است) منوط است به شناخت عهدنامه‌ی وستفالی و جهان پیش و پس از آن. اما برای فهم چرایی انتخاب وستفالی به عنوان مبنای شناخت حوادث جهان معاصر، باید به شرایطی رجوع کنیم که به این عهدنامه منجر شد و لذا باید جهان پیش از 1648 را بازشناسایی کرده و با نگاهی نو و از منظر کلان‌تاریخ، بازخوانش کنیم؛ و برای این کار، بازه‌های زمانی زنجیره‌واری را توضیح می‌دهیم که به این نقطه‌ی عطف ختم می‌گردند یکی از این مسیرها و بازه‌های زمانی مهم، بازه‌ی زمانی میانه‌ی تشکیل ‹اتحادیه‌ی تجاری هنزا› تا عهدنامه‌ی وستفالی است. در بازخوانی این دوره، بر رویکرد اقتصادی و مشخصاً تجاری تمرکز خواهیم کرد و حوادث را از این کلان‌منظر، بازتعریف خواهیم نمود و در طول دوره، نشان خواهیم داد که جریانی که امروز بر جهان مسلط است جریانی است که نطفه‌ و ریشه‌های تجاری‌ـ‌مالی آن در ‹اتحادیه‌ی تجاری هنزا› بسته شد و بسیاری از مفاهیم جهان امروز (مفاهیمی همچون ‹تجارت آزاد›) در همان اتحادیه پایه‌ریزی گردید.

• #تحصیلات_و_یادگیری
• #اتحادیه_تجاری_هنزا
• #عهدنامه_وستفالی
• #اندیشکده_لقمان
• #دکتر_مجید_ضیایی
• #تاریخ_اروپا