شرح حدیث 10 از کتاب چهل حدیث امام خمینی ره | جلسه اول | استاد مجاهدی

حدیث دهم در مذمت هوای نفس و درازی آرزوهاست... ________________ متن حدیث دهم: بالأسناد المتّصلة إلی رئیس المحدّثین، محمّد بن یعقوب، رضوان الله علیه، عن الحسین بن محمّد، عن معلّی بن محمّد، عن الوشّاء عن عاصم بن حمید، عن أبی حمزة، عن یحیی بن عقیل قال: قال أمیر المؤمنین، علیه السّلام: إنّما أخاف علیکم اثنتین: اتّباع الهوی، و طول الأمل. أمّا اتّباع الهوی فانّه یصدّ عن الحقّ و أمّا طول الأمل، فینسی الآخرة. __________________ ترجمه حدیث دهم: یحیی بن عقیل گفت فرمود امیر المؤمنین علیه السلام: «همانا نترسم من بر شما مگر دو چیز را: پیروی هوی، و درازی امید. امّا پیروی هوی، پس همانا او باز می دارد از حق، و اما درازی آرزو، پس از یاد می برد آخرت را.» شرح «هوی» به حسب لغت دوست داشتن و اشتهاست، و فرقی در متعلق نکند، خواه چیز خوب ممدوحی باشد یا زشت مذمومی. ولی غالب استعمالات آن در مشتهیات مذمومه است: یا برای آنکه غالبا نفس مایل است به هوس رانی و شهوات مذمومه، یا برای آنکه به حسب مقتضای طبیعت نفس مایل است به شهوات باطله و هواهای نفسانیه اگر مهار عقل و شرع نباشد. و اما احتمال حقیقت شرعیه[2] چنانچه بعضی محققین فرمودند،[3] بعید است. ______________ موضوعات و فصول شرح حدیث دهم: مقام اول در ذمّ اتّباع هوای نفس و در آن چند فصل است فصل در بیان آنکه انسان در ابتدا امر حیوان بالفعل است فصل در ذمّ اتّباع هوی است فصل در تعداد هواهای نفسانیه است مقام دوم در بیان ذمّ طول امل است و در آن دو فصل است فصل در بیان آنکه طول امل موجب نسیان آخرت است _____________________ آموزه ها: پس ای عزیز، بدان که یک سفر پر خطر لازمی در پیش است که عدّه و عدّه آن و زاد و راحله آن علم و عمل نافع است، و وقت سفر معلوم نیست چه وقت است، ممکن است وقت خیلی تنگ باشد و فرصت از دست برود. انسان نمی داند چه وقت کوس رحیل می زنند که باید ناچار کوچ کند. این طول امل که من و تو داریم، که از حبّ نفس و مکاید شیطان و شاهکارهای آن ملعون است، به طوری ما را از توجه به عالم آخرت باز داشته که در فکر هیچ کار نیفتیم. و اگر مخاطرات سیر و موانع حرکت داشته باشیم، در صدد اصلاح آن به توبه و انابه و رجوع به حق برنیاییم و هیچ در صدد جمع زاد و راحله نباشیم، ناگاه اجل موعود در رسد و ما را بی زاد و راحله و بی تهیه سفر ببرد: نه عمل صالحی داریم و نه علم نافعی، و مؤنه آن عالم روی این دو مطلب چرخ می زند، و ما هیچیک را تهیه نکردیم. اگر عملی هم کرده باشیم، خالص و بی غل و غش نبوده، بلکه با هزاران موانع قبول به جا آوردیم. و اگر علمی تحصیل نمودیم، علم بیحاصل و نتیجه بوده که خود یا لغو و باطل است و یا از موانع بزرگ راه آخرت است. اگر این علم و عمل ما نافع بود، در ما که سالهای سال است دنبال آن هستیم باید تأثیر واضحی کرده باشد و در اخلاق و اطوار ما تفاوتی حاصل شده باشد، چه شده است که علم و عمل چهل پنجاه ساله ما در قلوب ما اثر ضد بخشیده و دلهای ما را از سنگ خارا سخت تر کرده؟ از نماز که معراج مؤمنان است ما را چه حاصل شده؟ کو آن خوف و خشیتی که لازم علم است؟ اگر خدای نخواسته با این حال که هستیم ما را کوچ دهند، خسارتهای بزرگی و حسرتهای بسیاری در پیش داریم که زایل شدنی نیست.

• #مذهبی
• #شرح_حدیث_10_از_کتاب_چهل
• #آرزوهای_طولانی
• #مدرسه_معارف_علامه_طباطب
• #استاد_مجاهدی
• #هوای_نفس