رسم محرم روستای وفس

نحوه برگزاری مراسم های عزاداری امام حسین(ع) در وفس یک روز که به ماه محرم باقی مانده(29 ذی الحجه)، مردم هر محله، مسجد آن محله را گردگیری و نظافت کرده و بساط عزاداری را برپا می کنند؛ دور تا دور مسجد را سیاه پوش و مزّین به اشعاری از محتشم کاشانی می کنند: فریاد از غریبی و بی یاری حسین(ع) و از ناله های دم به دم و زاری حسین(ع) غسلش که داد، کفنش کی برید و دوخت؟ بر حالت غریبش آیا دلِ که سوخت؟ ای تشنه لب تو طاقت خنجر نداشتی گویا غریب بودی و مادر نداشتی به همین ترتیب تمام حاشیه ها را از اشعار محتشم کاشانی می نویسند و در بیرق ها عباراتی چنین نوشته شده است: « السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین »؛ از مقام شاه مظلومان کسی آگاه نیست هیچ کس آگه ز اسم اعظم الله نیست گر خدا خواهی ببینی رو زمین کربلا کز زمین کربلا تا عرش چندان راه نیست روز اول محرم در مسجد ها جمع می شوند و چند بار بلند می گویند :« یا حسین(ع) »؛ عَلَم مسجد را آورده و پارچه هایی بر آن می پوشانند؛ کسانیکه نذر دارند برای عَلَم پارچه می آورند و کسانی دیگر خرما، نُقل و بیسکویت پخش می کنند؛ یک نفر مداحی و نوحه خوانی کرده و بقیه سینه می زنند و می گویند: « ماه محرم شد دلها پُر از غم شد». شب ها مردم در مساجد جمع می شوند؛ هر مسجد از دو قسمت زنانه و مردانه تشکیل شده است؛ در قسمت مردانه، ریش سفیدان و پیرمردان در یک طرف مسجد نشسته و آرام آرام سینه زنی و گریه می کنند و در طرف دیگر جوانان ایستاده مشغول سینه زنی و نوحه خوانی می شوند، پس از اینکه یک نوحه خوانده می شود و نوحه خوان می خواهد تعویض شود، یک نفر با صدای بلند و به صورت آواز می گوید: فریاد از غریبی و بی یاری حسین وز ناله های دم به دم و زاری حسین همه با هم می گویند: « یا امام یا حسین(ع)» روزی که بر سر نیزه شد سر آن بزرگوار خورشید سر برهنه درآمد ز کوهسار همه با هم مجددا" می گویند: « یا امام یا حسین(ع)»؛ و نوحه خوان بعدی شروع به نوحه خوانی می کند که تا ساعت هشت شب به همین منوال می گذرد؛ هر شب قبل و بعد از سینه زنی، روضه خوانان به روضه خوانی می پردازند و مردم هم گریه می کنند، همینطور سخنران هایی از مسائل دینی و مصیبت امام حسین(ع) برای مردم سخنرانی می کنند. روزها نیز در میدان « محلّه میانداران » و گاهی نیز در« محلّه خیبر »، « مراسم تعزیه خوانی » انجام می شود که مردم نیز در مکان های مخصوصی که آب و جارو و فرش شده اند، می نشینند و مشغول تماشای مراسم تعزیه می شوند؛ از روز اول محرم، مراحل سفر امام از مدینه به کربلا را در تعزیه خوانی به مردم نمایش می دهند. تا روز هشتم محرم، روزها تعزیه نمایش داده می شود و شبها نیز در مساجد عزاداری انجام می گیرد. شب نهم و دهم محرم، دسته های عزاداری هر مسجد به مساجد محله های دیگر می روند و این کار در همه ی 16 مسجد روستا، انجام می شود؛ مسجدی که فردی از آن فوت شده باشد، در اولویت قرار دارد و در ابتدا همه ی مساجد، به آن مسجد دسته می برند و در غیر این صورت « مسجد حضرت زهرا(س)» در « محله میانده » و« مسجد امام علی(ع)» در« سینه ی محله باغچه میران » و « مسجد امام حسین(ع)» در « محله مامَررّی» و « مسجد حضرت عباس (ع)» در « محله باغچه میران » در اولویت هستند. در هنگام حرکت دسته، پیرمردان در جلوی دسته و پشت سر آنها جوانانِ سینه زن و زنجیرزن و سپس کودکان قرار می گیرند، همچنین تعدادی از زنان نیز در انتهای دسته حرکت می کنند؛ دسته ها دارای چندین چراغ زنبوری، فانوس، طبل، سنج و شیپور هستند، و در هنگام حرکت دسته، صدای طبل و شیپور تمام فضای کوچه ها را پر می کند؛ اگر دسته در حال حرکت به طرف مسجدی باشد، قبلاً خادم مسجد خود را می فرستند تا به مردم آن مسجد خبر داده شود که آنان آماده باشند و به جای دیگری دسته نبرند. آنها نیز آماده عزاداری می شوند و قدری مانده به مسجد مقصد، عزاداران آن مسجد به استقبال دسته می آیند و در بیرون مسجد تجمع می کنند و مسجد را برای دسته عزادار، خالی می کنند و تنها عده ای پیرمرد در مسجد باقی می مانند. که در این زمان صدای دسته های این دو مسجد به هم می آمیزد؛ اشعاری نیز در این هنگام توسط عزاداران مسجد مقصد، خوانده می شود: اهل عزای شاه دین خوش آمدید خوش آمدید و دسته ی دیگر نیز در جلوی مسجد می گوید: بادا سلام از ما بر روی پیغمبر بادا سلام از ما بر ساقی کوثر بادا سلام از ما بر اکبر و اصغر بادا سلام از ما بر حاضرین یکسر #تهیه_کننده:صفرحیدرلو #گویندمتن #علی_اسدپور گذارش از فاطمه حیدری خانم شوکت گشادر و پاییز سال ۱۳۹۷

• #مذهبی
• #محرم_وفس
• #ماه_محرم
• #رسم_محرم_وفس