ناامیدی، گناه قلب

﷽ گناه عقل، گناه قلب، گناه نفس️ هر یک از قوای ما که مخاطب به خطاب الهی قرار می‌گیرند و تکلیف متوجّه آن‌ها می‌شود، هر یک برای خود اطاعت و گناهی دارند. مثلاً عقل هم اطاعت و هم گناهی مخصوص‌به خود دارد گفته می‌شود شرک از گناهان کبیره است. می‌شود گفت که اکبر کبائر، شرک است. در آیات و روایات بسیاری این معنا وارد شده است. در این، شبهه‌ای نیست. توحید در مقابل شرک قرار می‌گیرد. توحید، اطاعت است و شرک، گناه. از نظر ظاهری ممکن است کسی با اعضا و جوارحش عملی انجام ندهد، ولی از نظر باطنی مشرک باشد. در این صورت گناهکار است و بزرگترین گناه را هم مرتکب شده است. شرک، فعل و عملِ عقل است. خطایی است که عقل انجام می‌دهد. آن‌طور که شایستۀ آن است، عمل نکرده است. قلب نیز گناه مخصوص‌به خود دارد. گناه قلب، یأس از رحمت1️ و یا قنوط از رحمت حقّ است که در آیۀ شریفه هم به آن اشاره شده است. 2️ یأس از رحمت خدا نیز از گناهان کبیره به‌شمار می‌رود. ناامیدی از رحمت حق تعالی مربوط‌به چه نیرویی از نیروهای درونی انسان است؟ دل. این دل است که امیدوار و یا ناامید می‌شود. این گناه، گناه دل است. البته گاهی بین یأس و قنوط فرق می‌گذارند و می‌فرمایند: قنوط اخصّ از یأس است. یأس همان ناامیدی درونی است، حال می‌خواهد به بیرون تراوش کرده باشد یا نه؛ ولی قنوط به آن قسم از ناامیدی گفته می‌شود که به بیرون هم تراوش کرده باشد؛ یعنی از نوع رفتار و گفته‌های شخص ظاهر شود که از رحمت خداوند مأیوس است. مثلاً کلماتی بر زبان جاری می‌کند که نشان می‌دهد این شخص از رحمت خداوند مأیوس است. این گناه، گناه قلب است. گناه دل است. نفس نیز گناه مخصوص‌به خود دارد. می‌گویند: ریا حرام است. ریا؛ یعنی چه؟ یعنی عبادتی را به انگیزۀ غیر خدا انجام دادن. این به نیّتی که در درون است باز می‌گردد. حتّی گاهی می‌بینیم فقهای ما ملکات را مطرح می‌کنند و در مورد صفاتی همچون کبر و حسد، حکم به حرمت می‌دهند. می‌فرمایند: چنین ملکاتی که از افعال نفس به‌شمار می‌روند، حرام است. تکلیف متوجّه آن‌ها می‌کنند. پس از این به افعال مربوط‌به قوای ظاهریّه از قبیل دیدن و شنیدن و چشیدن و لمس کردن می‌پردازند. بنابراین گناهان به‌حسب قوا موضوعیت پیدا می‌کنند. 1️وَلَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ... سورۀ مبارکۀ یوسف، آیۀ 87 2️ قُلْ يا عِبادِيَ الَّذينَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَميعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيمُ ؛ سورۀ مبارکۀ زمر، آیۀ 53 #مجموعه_گناه #گناه_شناسی جلسه سوم #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir

• #مذهبی
• #ناامیدی
• #احساس_ناامیدی
• #رحمت_خدا
• #آقا_مجتبی_تهرانی
• #امام